วิเคราะห์เดี่ยวระนาดทุ้มเพลงทะยอยเดี่ยว : กรณีศึกษาทางอาจารย์สืบศักดิ์ ดุริยประณีต

Abstract

อาจารย์สืบศักดิ์ ดุริยประณีต เป็นทายาททางดนตรีไทยคนหนึ่งของบ้านสายตระกูล“ดุริยประณีต” ซึ่งเป็นสำนักดนตรีไทยที่มีความสำคัญอันมีประวัติการสืบทอดที่ยาวนาน รวมไปถึงยังเป็นแหล่งรวมสรรพวิทยา และองค์ความรู้ทางด้านดนตรีไทยจากบรมครูคีตกวีทางด้านดนตรีไทยอีกมากมาย และจากที่ได้รับการอบรมสั่งสอนและถ่ายทอดองค์ความรู้ทางด้านดนตรีไทย ประกอบกับความรู้ความสามารถที่ผ่านประสบการณ์ทางด้านดนตรีไทยมาเป็นเวลานาน จึงทำให้อาจารย์ สืบศักดิ์ ดุริยประณีต เป็นครูดนตรีไทยที่นับได้ว่าเป็นบุคคลที่มีความสำคัญต่อวงการดนตรีไทยในปัจจุบันอีกท่านหนึ่ง ที่ยังคงองค์ความรู้ในเรื่องของดนตรีไทยจากโบราณจารย์ที่ได้ถ่ายทอดไว้ และยังได้สร้างสรรค์ผลงานทางด้านดนตรีไทยไว้มากมายโดยเฉพาะทางเดี่ยวระนาดทุ้มเพลงทยอยเดี่ยว จากการศึกษาวิเคราะห์ เดี่ยวระนาดทุ้มเพลงทยอยเดี่ยว กรณีศึกษาทางอาจารย์สืบศักดิ์ ดุริยประณีต สรุปผลการวิจัยได้ว่า เพลงทยอยเดี่ยว เป็นเพลงเดี่ยวขั้นสูงที่มีการพัฒนามาจากการเดี่ยวปี่ในเพลงทยอยเดี่ยว ของพระประดิษฐ์ไพเราะ (มี ดุริยางกูร) มาสู่เครื่องดนตรีไทยชิ้นอื่นโดยเฉพาะเครื่องตีอย่างเป็นลำดับขั้น จนมาถึงในทางเดี่ยวระนาดทุ้มเพลงทยอยเดี่ยว ทางของอาจารย์สืบศักดิ์ ดุริยประณีต ที่มีลักษณะและกลวิธีในการบรรเลงที่คลี่คลายและอิงจากพื้นฐานของกระสวนทำนองในทางเดี่ยวฆ้องวงใหญ่เพลงทยอยเดี่ยว ทางครูสอน วงฆ้อง เป็นสำคัญ โดยมีอัตลักษณ์ที่ยึดแบบแผนมาแต่โบราณในการปรากฏทำนองใน 2 ช่วง คือทางโอด สามชั้น และทางพัน สองชั้น และปรากฏการซ้ำประโยคทำนอง โดยได้สอดแทรกเม็ดพรายในการบรรเลงต่างๆ เพื่อให้เกิดความแตกต่างและหลากหลาย และมีการทอนประโยคทำนองให้สั้นลงอันเป็นลักษณะสำคัญของเพลงประเภทเพลงทยอย การเปลี่ยนเสียงอย่างเฉียบพลัน การทอนประโยคทำนองอย่างสม่ำเสมอ รวมไปถึงยังมีการปรุงแต่งทำนองในลักษณะพิเศษต่างๆ โดยมีนัยยะสำคัญเพื่อให้เกิดความวิจิตร และอรรถรสของท่วงทำนองเพิ่มมากขึ้น จนมีความเหมาะสมที่จะเป็นเพลงเดี่ยวในระดับขั้นสูงได้