การถ่ายทอดวิธีการบรรเลงซอสามสาย สำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี)

สุรพงษ์ บ้านไกรทอง

Please use this identifier to cite or link to this item: https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/44216

Full metadata record

DC Field	Value	Language
dc.contributor.advisor	ภัทรวดี ภูชฎาภิรมย์	-
dc.contributor.advisor	พงษ์ศิลป์ อรุณรัตน์	-
dc.contributor.author	สุรพงษ์ บ้านไกรทอง	-
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะศิลปกรรมศาสตร์	-
dc.date.accessioned	2015-08-03T07:34:41Z	-
dc.date.available	2015-08-03T07:34:41Z	-
dc.date.issued	2555	-
dc.identifier.uri	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/44216	-
dc.description	วิทยานิพนธ์ (ศศ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2555	en_US
dc.description.abstract	การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาและรวบรวมประวัติสำนักพระยาภูมีเสวิ(จิตร จิตตเสวี)ศึกษาการถ่ายทอดวิธีการบรรเลงซอสามสาย สำนักพระยาภูมีเสวินและศึกษาบทเพลงที่ใช้เป็นแบบฝึกหัดพื้นฐานและกลวิธีที่พบในบทเพลงสำนักพระยาภูมีเสวิน ผลการวิจัยพบว่า สำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี) มีที่มาจาก สายราชสำนัก พระราชวงศ์จักรี และสายพระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางกูร)และได้รับการถ่ายทอดแนวคิดการประพันธ์ทางเดี่ยว จากพระยาประสานดุริยศัพท์(แปลก ประสานศัพท์) จึงทำให้เกิดแบบแผน การบรรเลงซอสามสายสำนักพระยาภูมีเสวิน(จิตร จิตตเสวี) อันมีเอกลักษณ์ ๔ ประการคือ มีท่าทาง การนั่งและการบรรเลงซอสามสายที่สง่างาม ทั้งการปักซอ การคอนซอ การจับคันชักและการพาดคันชัก มีการใช้นิ้วและคันชักอย่างมีระบบ มีการถ่ายทอดอย่างมีแบบแผน และมีทางเพลงที่มีความเรียบง่าย ปัจจุบันมีลูกศิษย์ที่ถ่ายทอดการบรรเลงซอสามสายสำนักพระยาภูมีเสวินจำนวน ๖ สาย การถ่ายทอดซอสามสาย สำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี)พบว่ามีการถ่ายทอด ๒ ลักษณะคือ สีซอสามสายไปพร้อมกับลูกศิษย์ และการต่อเพลงแบบบอกด้วยปาก ซึ่งเป็นการต่อเพลงโดย ใช้ความจำล้วน ไม่มีการใช้โน้ต มีขั้นตอนการถ่ายทอด ๕ ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ ๑ ขั้นก่อนสอน ขั้นที่ ๒ ขั้นถ่ายทอดพื้นฐานการบรรเลง ขั้นที่ ๓ ขั้นประเมินผล ขั้นที่ ๔ ขั้นต่อเพลงเดี่ยวขั้นกลาง และขั้นที่ ๕ ขั้นต่อเพลงเดี่ยวขั้นสูง เอกลักษณ์ในการถ่ายทอดการบรรเลงซอสามสาย สำนักพระยาภูมีเสวิน คือ เน้นการสอนพื้นฐาน ให้มีท่าทางการบรรเลงที่สง่างาม และมีแบบฝึกหัดสำหรับการฝึกหัดซอสามสายขั้นพื้นฐาน ๒ บทเพลง ได้แก่ เพลงไล่นิ้ว และเพลงต้นเพลงฉิ่ง สามชั้น การถ่ายทอดบทเพลงในสำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี) จะมีลำดับในการเรียนอย่างเคร่งครัด โดยสามารถแบ่งบทเพลงออกเป็น ๔ กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ ๑ กลุ่มเพลงฝึกหัด กลุ่มที่ ๒ กลุ่มเพลงเดี่ยวขั้นพื้นฐาน กลุ่มที่ ๓ กลุ่มเพลงเดี่ยวขั้นกลาง กลุ่มที่ ๔ กลุ่มเพลงเดี่ยวขั้นสูง	en_US
dc.description.abstractalternative	The purpose of the research was to 1) study and collect Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) school’s history 2) the study of pedagogical methods for the Saw Sam Sai of Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) school 3) study the basic songs and strategies used to teach at Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) school The results show that Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) school was derived from the royalty (Chakri Dynasty) and Phrapradit Pai Lor (Mee Duriyangkul). The Saw Sam Sai pedagogical method pattern of the Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) school resulted from his study of how to compose solo songs from Phraya Prasarn Duriyasab (Plaek Prasarnsab). After his studies he developed 4 unique styles: 1) a sitting posture, graceful movement and placement of the instrument 2) a using specialized hand and finger placement on the fiddle bow 3) a unique teaching pattern 4) a simple and song traditional playing practice. Therefore, today investigators have found that his students are divided in to 6 groups. Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) had 2 way of teaching as follow: 1) played with his students and 2) taught by giving examples and having students repeat the example from memory. His teaching was grouped into 5 steps as follows: 1) student-instructor orientation 2) teaching the basics of this school with the unique styles 3) assessment 4) teaching the students middle level songs 5) teaching the students high level songs. The characteristics of his teaching were a focus on teaching the basics. Two songs were model for the beginner. Moreover the song of royalty were strictly divided into 4 groups as follows: 1) basic songs group 2) basic solo songs group 3) middle solo songs group 4) high solo songs group	en_US
dc.language.iso	th	en_US
dc.publisher	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.relation.uri	http://doi.org/10.14457/CU.the.2012.433	-
dc.rights	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.subject	สำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี)	en_US
dc.subject	ซอสามสาย	en_US
dc.subject	เครื่องดนตรีไทย	en_US
dc.subject	Musical instruments, Thai	en_US
dc.title	การถ่ายทอดวิธีการบรรเลงซอสามสาย สำนักพระยาภูมีเสวิน (จิตร จิตตเสวี)	en_US
dc.title.alternative	Saw sam sai pedagoglcal method of Phraya Phumeesawin (Jit Jittasevi) School	en_US
dc.type	Thesis	en_US
dc.degree.name	ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต	en_US
dc.degree.level	ปริญญาโท	en_US
dc.degree.discipline	ดุริยางค์ไทย	en_US
dc.degree.grantor	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.email.advisor	patarawdee@hotmail.com	-
dc.email.advisor	ไม่มีข้อมูล	-
dc.identifier.DOI	10.14457/CU.the.2012.433	-
Appears in Collections:	Fine Arts - Theses

Files in This Item:

File	Description	Size	Format
Surapong_ba.pdf		8.39 MB	Adobe PDF	View/Open

Show simple item record