อิทธิพลของศูนย์การค้าย่านปิ่นเกล้าที่มีต่อพื้นที่ด้านตะวันตกของกรุงเทพมหานคร

Abstract

ศึกษาพัฒนาการของย่านการค้าปิ่นเกล้า ศึกษาอิทธิพลและรัศมีการให้บริการของย่านการค้าปิ่นเกล้าที่ส่งผลต่อพื้นที่ใกล้เคียงและพื้นที่ต่อเนื่อง วิเคราะห์ปัญหาและศักยภาพ ตลอดจนแนวทางพัฒนาและปรับปรุงย่านการค้าปิ่นเกล้า เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามจากกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามทั้ง 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้ใช้บริการ กลุ่มผู้อยู่อาศัย กลุ่มผู้ทำงาน และกลุ่มผู้สัญจร ทั้งนี้ผู้วิจัยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบบังเอิญ (Accidental Sampling) จำนวน 450 ตัวอย่าง เพื่อนำมาประมวลผลวิเคราะห์ อิทธิพลของศูนย์การค้าย่านปิ่นเกล้า ซึ่งทำหน้าที่เป็นแหล่งกลาง ให้บริการด้านสินค้าและบริการในพื้นที่ฝั่งตะวันตกของกรุงเทพมหานคร การใช้ประโยชน์ที่ดินของพื้นที่ศึกษา พบว่า ส่วนใหญ่เป็นประเภทพาณิชยกรรม และที่อยู่อาศัยหนาแน่นสูง มีความเหมาะสมต่อการเป็นที่ตั้งของศูนย์การค้าขนาดใหญ่ จึงเป็นปัจจัยที่สามารถดึงดูดการเข้าใช้บริการของประชาชน ในพื้นที่ด้านตะวันตกของกรุงเทพมหานคร จากการศึกษาเขตอิทธิพลโดยทฤษฎี Gravity Model ทั้งจากข้อมูลทุติยภูมิและสำรวจพื้นที่ตลอดจนการแจกแบบสอบถาม พบว่า ย่านการค้าปิ่นเกล้ามีบทบาทในด้านการค้าและบริการ โดยมีความได้เปรียบในการเป็นจุดดึงดูดการเข้าใช้บริการในด้าน ผลิตภัณฑ์ ราคา ทำเลที่ตั้ง และการส่งเสริมการตลาด สามารถรองรับประชากรโดยมีรัศมีให้บริการ 8.6 กิโลเมตร ทิศทางการเดินทางเข้ามาซื้อสินค้าและบริการของผู้ใช้บริการศูนย์การค้าย่านปิ่นเกล้าพบว่า ผู้เข้าใช้บริการเดินทางเข้ามาจากทางทิศตะวันตกมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 46.2 อยู่ในรัศมีพื้นที่เขต บางกอกน้อย บางใหญ่ ทุ่งครุ ภาษีเจริญ คลองสาน บางแค ทวีวัฒนา จังหวัดนครปฐม สมุทรสาคร สมุทรสงคราม เป็นต้น รองลงมา ได้แก่ ทิศเหนือ คิดเป็นร้อยละ 31.8 อยู่ในรัศมีพื้นที่เขตบางพลัด ตลิ่งชัน จังหวัดนนทบุรี เป็นต้น และทิศตะวันออก คิดเป็นร้อยละ 13.1 อยู่ในรัศมีพื้นที่เขต พระนคร ดุสิต ป้อมปราบ สาธร เป็นต้น วัตถุประสงค์ส่วนใหญ่ในการเลือกเข้าใช้บริการย่านการค้าปิ่นเกล้า คือ เพื่อซื้อสินค้า รับประทานอาหาร และชมภาพยนตร์ ตามลำดับ ซึ่งผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ นิยมเลือกซื้อสินค้าประเภท เสื้อผ้า แฟชั่น ทันสมัย โดยมีเหตุผลในการเข้าใช้บริการเนื่องจากความสะดวกในการเดินทาง มีสินค้าให้เลือกหลากหลาย นอกจากนี้ ศูนย์การค้าย่านปิ่นเกล้า สามารถลดการเดินทางของประชาชนเพื่อซื้อสินค้า และบริการในเมือง จึงมีผลในการช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรติดขัด ในพื้นที่ฝั่งพระนคร เป็นแหล่งงานที่สำคัญและเป็นแหล่งนันทนาการของประชาชนในพื้นที่โดยรอบ นอกจากนี้ เมื่อวิเคราะห์ปัญหาของย่านการค้าปิ่นเกล้า พบว่า ความเจริญของย่านการค้าทำให้เกิดปัญหาการจราจรติดขัด มลพิษทางสิ่งแวดล้อม และปัญหาหาบเร่แผงลอย เป็นต้น ผู้วิจัย จึงเสนอแนะแนวทางที่ทางภาครัฐจำเป็นต้องมีการเร่งดำเนินการแก้ไข ในด้านปัญหาการจราจรติดขัด ภาครัฐสามารถประสานประโยชน์การแก้ปัญหา ด้วยการวางแผนพัฒนาการขนส่งมวลชนระบบราง เพื่อลดการใช้ยานพาหนะ และเพิ่มความคล่องตัวในการเดินทางเข้าสู่ย่านการค้า ด้านสิ่งแวดล้อมเสนอมาตรการตรวจสอบคุณภาพทางสิ่งแวดล้อมไว้อย่างสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันปัญหามลพิษตามมาในอนาคต และปัญหาหาบเร่แผงลอย ควรจัดระเบียบพื้นที่บริเวณย่านการค้า เพื่อสร้างความเป็นระเบียบและทัศนวิสัยที่ดีภายในย่านการค้า ส่วนด้านศักยภาพ ศูนย์การค้าย่านปิ่นเกล้า มีจุดเด่น ความเป็นศูนย์กลางด้านเสื้อผ้าแฟชั่น โดยเน้นความทันสมัยและคุณภาพของสินค้ามาเป็นจุดดึงดูดการเข้าใช้บริการของประชาชนในพื้นที่ฝั่งตะวันตกและพื้นที่ต่อเนื่อง