ศึกษาเอนไซม์ metallo-B-lactamase และ integrons ของเชื้อ Pseudomonas aeruginosa ที่ได้จากสิ่งส่งตรวจในประเทศไทย

Abstract

การสร้างเอนไซม์ metallo-β-lactamase (MBL) เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เชื้อ Pseudomonas aeruginosa ดื้อต่อยา carbapenems และยีนที่ควบคุมการสร้างเอนไซม์ชนิดนี้สามารถถ่ายทอดข้ามสายพันธุ์ของเชื้อแบคทีเรียโดยผ่านโครงสร้างทางพันธุกรรมที่เรียกว่า integron ได้ งานวิจัยครั้งนี้จึงมุ่งศึกษาการสร้างเอนไซม์ MBL และความสัมพันธ์ของ class 1 integron ในเชื้อ P. aeruginosa จากสิ่งส่งตรวจ150 ตัวอย่างจากผู้ป่วยในโรงพยาบาลขนาด 1,200 เตียง ในกรุงเทพมหานคร โดยทดสอบความไวและดื้อต่อยาต้านจุลชีพ ด้วยวิธี disc diffusion และหาค่าความเข้มข้นต่ำที่สุดของยา (MIC) imipenem ที่สามารถยับยั้งเชื้อได้โดยใช้ imipenem E-test พบว่า เชื้อมีอัตราการดื้อต่อยาปฏิชีวนะส่วนใหญ่ในอัตราสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยาในกลุ่ม quinolones, กลุ่ม third-generation cephalosporins, กลุ่ม β-lactam/inhibitor และกลุ่ม carbapenems จากนั้นศึกษาเอนไซม์ MBL ในระดับฟีโนไทป์ และระดับโมเลกุล ด้วยวิธี Modified Hodge Test และปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส(PCR) ตามลำดับ และตรวจสอบยีนในกลุ่ม class 1 integron ด้วยวิธี multiplex PCR ผลการทดสอบการสร้างเอนไซม์ MBL พบว่า 28 ตัวอย่าง มีการสร้างเอนไซม์ในระดับ ฟีโนไทป์และเชื้อทุกตัวอย่างในกลุ่มนี้ต่างก็มีค่าMICของยาimipenem สูง(≥32 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร) และในระดับโมเลกุล พบว่า ร้อยละ 33.3 ของกลุ่มตัวอย่าง มียีนในกลุ่ม class 1 integron นอกจากนี้ ยังพบว่าเชื้อมียีน blaIMP และยีน blaVIM จำนวน 28 และ 1 isolate ตามลำดับ ซึ่งเมื่อตรวจสอบลำดับนิวคลีโอไทด์พบว่าเป็นยีนชนิดIMP-14 และVIM-2 ทั้งนี้ คณะผู้วิจัยได้ศึกษาความหลากหลายของสายพันธุ์ของเชื้อโดยใช้วิธี pulsed-field gel electrophoresis (PFGE) พบว่า เชื้อที่มียีนชนิด IMP-14 เกือบทุกสายพันธุ์มีรูปแถบดีเอ็นเอที่ใกล้เคียงกัน จึงเป็นไปได้ว่า มีการแพร่กระจายของเชื้อสายพันธุ์เดียวกันหรือสายพันธุ์ที่ใกล้เคียงกันระหว่างผู้ป่วย