แนวความคิดระบบการเงินไม่มีดอกเบี้ยเพื่อที่อยู่อาศัย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาแนวความคิดและทฤษฎีของระบบการเงินไม่มีดอกเบี้ยของธนาคารอิสลามในอันที่จะนำมาใช้เพื่อที่อยู่อาศัย ศึกษาประโยชน์ที่เกิดขึ้นต่อผู้บริโภคและผู้ประกอบการจากการนำระบบการเงินดังกล่าวมาใช้เพื่อที่อยู่อาศัย และศึกษาอุปสรรคที่เกิดขึ้นจากการนำระบบการเงินดังกล่าวมาใช้เพื่อที่อยู่อาศัยในประเทศไทย ภายใต้ข้อจำกัดด้านกฎหมายในปัจจุบัน ศึกษาโดยใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสาร ร่วมกับข้อมูลปฐมภูมิโดยการสัมภาษณ์ตัวแทนสถาบันการเงินที่เลือกเป็นกรณีศึกษา 3 แห่ง ได้แก่ สหกรณ์ออมทรัพย์อิสลามปัตตานี จำกัด ธนาคารออมสินระบบอิสลาม และ Islamic Co – Operative Housing Corporation ltd. ผลจากการศึกษาพบว่า แนวความคิดระบบการเงินไม่มีดอกเบี้ยเพื่อที่อยู่อาศัยสำหรับผู้บริโภคและผู้ประกอบการนั้น มีวิธีการทางการเงินรองรับมากกว่า 1 วิธีการ ในแต่ละวิธีการมีข้อเด่นและข้อด้อยแตกต่างกันซึ่งผู้บริโภคและผู้ประกอบการจะได้รับประโยชน์แตกต่างกัน ความเหมาะสมในอันที่จะนำวิธีการใด ๆ ไปปฏิบัติใช้ ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์การดำเนินงานและการบริหารรายได้ของแต่ละสถาบันการเงินเป็นหลักและต้องมีความสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมของกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่อีกด้วย ในส่วนของอุปสรรคจากการนำระบบการเงินดังกล่าวมาปฏิบัติใช้ในประเทศไทยในปัจจุบัน ในรูปแบบช่องบริการคู่ขนาน (window) ของธนาคารออมสินระบบอิสลาม และรูปแบบสหกรณ์ออมทรัพย์อิสลามประจำท้องถิ่นนั้นมีข้อจำกัดดังนี้คือ (1) เป็นสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคารอิสลามเต็มรูปแบบ ส่งผลต่อระดับความเชื่อมั่นที่ยังมีไม่มากพอ ในอันที่จะสามารถระดมเงินทุนจากกลุ่มประเทศมุสลิมในตะวันออกกลาง มาเสริมการดำเนินงานเพื่อขนายการลงทุนของระบบสถาบันการเงินอิสลามให้มากกว่าปัจจุบัน โดยเฉพาะในธุรกิจที่อยู่อาศัยและอสังหาริมทรัพย์ซึ่งต้องใช้แหล่งเงินทุนหมุนเวียนค่อนข้างสูง (2) ข้อจำกัดด้านพระราชบัญญัติควบคุมการดำเนินงานของสถาบันการเงินทั้ง 2 ประเภทที่แตกต่างกัน มีผลต่อจำนวนวิธีการทางการเงินที่สถาบันการเงินแต่ละประเภท สามารถนำมาปฏิบัติใช้เพื่อให้บริการด้านที่อยู่อาศัยได้อย่างแตกต่างกัน (3) วิธีการทางการเงินรูปแบบการปันผลกำไรขาดทุนร่วมกันซึ่งทางฝ่ายสถาบันการเงินจำเป็นที่จะต้องมีบุคคลากรที่มีความชำนาญเฉพาะทางในธุรกิจประเภทนั้น ๆ ในขณะที่สถาบันการเงินทั้ง 2 รูปแบบยังมีเงินทุนค่อนข้างจำกัด ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาบุคลากรที่มีความชำนาญเฉพาะทางในธุรกิจที่อยู่อาศัยและอสังหาริมทรัพย์ได้ (4) วิธีการทางการเงินรูปแบบปันผลกำไรขาดทุนร่วมกันกับผู้ประกอบการสถาบันการเงินแจะต้องมีระเบียบวิธีปฏิบัติในการตรวจสอบดำเนินงานที่รัดกุม เพื่อป้องกันการทุจริตที่อาจเกิดขึ้นได้ในหลายขั้นตอนของการดำเนินงาน ในกรณีที่เข้าร่วมดำเนินธุรกิจกับผู้ประกอบการที่ไม่มีความซื่อสัตย์ ซึ่งจะทำให้เกิดความเสียหายต่อสถาบันการเงินเป็นอย่างมาก ผลจากการศึกษาดังกล่าว นำไปสู'ข้อเสนอแนะแนวทางในอันที่จะนำระบบการเงินไม่มีดอกเบี้ยมาปฏิบัติใช้เพื่อที่อยู่อาศัย เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้บริโภคและผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยได้อย่างสูงสูดและครบวงจร โดยสนับสนุนให้มีการจัดตั้งธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทยเต็มรูปแบบ เพื่อ 1)เป็นสถาบันการเงินที่มีพระราชบัญญัติควบคุมการดำเนินงานโดยเฉพาะ สามารถนำวิธีการทางการเงินมาให้บริการด้านที่อยู่อาศัยได้ทั้ง 4 รูปแบบ 2)ส่งเสริมความเชื่อมั่นต่อกลุ่มประเทศมุสลิมในตะวันออกกลาง ซึ่งมีพื้นฐานความเชื่อมั่นในระบบการเงินแบบเดียวกัน ในอันที่จะนำเงินมาร่วมลงทุนกับธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย 3)เงินระดมทุนเพื่อการดำเนินงานที่มีมากขึ้น จะสามารถจัดข้างและส่งเสริมบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทางในธุรกิจที่อยู่อาศัยและอสังหาริมทรัพย์โดยเฉพาะได้ อันจะส่งเสริมให้ธนาคารอิสลาม สามารถให้บริการทางการเงินเพื่อที่อยู่อาศัยแก่ผู้บริโภคและผู้ประกอบการได้อย่างครบวงจร