การดำเนินทำนองระนาดเอกในเพลงเรื่องสี่ภาษา

Abstract

เพลงเรื่อง เป็นเพลงประเภทหนึ่งซึ่งสันนิษฐานว่า มีมาแต่ครั้งสมัยกรุงศรีอยุธยา ลักษณะของเพลงเรื่อง คือ การร้อยเรียงเพลงต่างๆ เข้ามาบรรเลงกันอย่างมีระเบียบ การดำเนินทำนองของระนาดเอกในเพลงเรื่องสี่ภาษานี้มีลักษณะพิเศษแตกต่างจากการดำเนินทำนองในเพลงประเภทอื่นๆบางทำนองต้องดำเนินตามทำนองหลักอย่างเคร่งครัด บางทำนองสามารถดำเนินได้ตามความเหมาะสม ทำนองหลักของเพลงเรืองสี่ภาษานี้ เปิดโอกาสให้ผู้บรรเลงระนาดเอกได้แสดงความชำนาญและความสามารถในการผูกสำนวนกลอน ซึ่งการดำเนินทำนองระนาดเอก อาจจะไม่ดำเนินทำนองตามทำนองหลักตลอดทุกวรรค ทำนองที่ซ้ำกันหลายๆ ครั้งเป็นจุดแสดงถึงภูมิปัญญาและองค์ความรู้ของผู้บรรเลง หากสามารถบรรเลงด้วยกลอนที่ไม่ซ้ำกันได้เท่าใด ก็จะสามารถแสดงถึงความชำนาญของผู้บรรเลงผู้นั้นว่ามีมากน้อยประการใด ด้วยเหตุดังกล่าวข้างต้น เป็นเหจุให้ผู้วิจัยมีความสนใจในการศึกษาการดำเนินทำนองของระนาดเอกเพลงเรื่องสี่ภาษา ทางครูสอน วงฆ้อง เพราะเพลงเรื่องสี่ภาษานี้ เป็นเพลงตัวอย่างหนึ่งในการศึกษาและหาแนวทางของการดำเนินทำนองในเพลงเรื่องที่มีทำนองหลักเป็นทำนองพิเศษเฉพาะซึ่งยากต่อการแปรทาง นอกจากนี้ยังจะเป็นประโยชน์ต่อผู้สนใจศึกษาค้นคว้าในเรื่องการดำเนินทำนองของระนาดเอกในเพลงเรื่องสี่ภาษา รวมถึงเป็นการสืบทอดและอนุรักษ์องค์ความรู้แห่งภูมิปัญญาของโบราณาจารย์ที่ใกล้จะสาบสูญให้ดำรงคงอยู่สืบต่อไป