แนวทางการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรมของวิษณุฉัตร วิเศษสุวรรณภูมิ ในนวนิยายแปล เรื่อง เด็กเก็บว่าว

Abstract

สารนิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาแนวทางการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรมทั้งวัฒนธรรมอัฟกันและวัฒนธรรมศาสนาอิสลามที่ผู้แปลใช้ในงานแปล รวมถึงศึกษาเหตุผลและทัศนคติที่ผู้แปลมีต่อแนวทางที่ใช้แปลนั้น ๆ ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องที่ผู้แปลได้นำมาใช้ในการศึกษาแนวทางการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรม ได้แก่ ทฤษฎีวาทกรรมวิเคราะห์ของคริสติอาเน่ นอร์ด ทฤษฎีการวิเคราะห์ตัวบท ประเภทวรรณกรรมของทอมลินสันและลินช์-บราวน์ แนวทางการแปลแบบตรงตัวของมิลเดรด แอล. ลาร์สัน แนวทางการแปลแบบตีความของฌอง เดอลีล และการใช้คำทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถาน รวมถึงความหมายและประเภทของวัฒนธรรม คำศัพท์ทางวัฒนธรรม แนวคิดทางศาสนาอิสลามและวัฒนธรรมอัฟกัน โดยวิเคราะห์ร่วมกันกับเหตุผลและทัศนคติของผู้แปลที่ ได้จากการสัมภาษณ์ หลังจากที่ได้นำทฤษฎีและแนวคิดข้างต้นมาวิเคราะห์แนวทางการแปลพบว่า มีการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรม 2 รูปแบบหลัก คือ 1) การใช้คำทับศัพท์ โดยแบ่งย่อยเป็น 1.1) การใช้คำทับศัพท์แบบมีคำไทยผสม 1.2) การใช้คำทับศัพท์แบบไม่มีคำไทยผสม และ 2) การแปลแบบ ตีความแล้วถ่ายทอดด้วยคำที่รู้จักกันในวัฒนธรรมภาษาปลายทาง โดยผู้แปลนิยมใช้การทับศัพท์ภาษาอังกฤษแบบไม่มีคำไทยผสมมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 54 ของจำนวนคำศัพท์ทางวัฒนธรรมทั้งหมดที่มีการแปล ผู้แปลให้เหตุผลว่าเลือกใช้คำทับศัพท์เนื่องจากต้องการรักษาอรรถรสของเรื่องพร้อมกับให้ความรู้ทางวัฒนธรรมภาษาต้นฉบับแก่ผู้อ่าน ดังนั้น จากการศึกษาแนวทางการแปล คำศัพท์ทางวัฒนธรรม ผนวกกับการวิเคราะห์เหตุผลและความเห็นของผู้แปล สรุปได้ว่าการใช้คำทับศัพท์อาจเป็นการแก้ปัญหาการแปลคำศัพท์เฉพาะวัฒนธรรมที่เหมาะสมและสอดคล้องกับเจตนาของผู้แปลที่ต้องการรักษาอรรถรสและถ่ายทอดวัฒนธรรมของตัวบทต้นฉบับให้ได้มากที่สุด